خط خنده به دو خطی گفته میشود که در هنگام خندیدن و لبخند زدن در دو طرف دهان ایجاد میگردد و از قسمت پایین بینی شروع میشود و تا دو طرف فک امتداد پیدا میکند. در این حالت علاوه بر خط خنده شما میتوانید شاهد خطوط پنجه کلاغی در اطراف چشم خود نیز باشید. بعضی از افراد هنگامی که لبخند میزنند یا میخندند بینی خود را نیز جمع میکنند و تعدادی چین و چروک روی تیغه ی ابتدایی بینی ایجاد میگردد. روشهای متعددی برای از بین بردن خط خنده و پیشگیری از بدتر شدن آن وجود دارد که تزریق بوتاکس یکی از این روشهای موجود است.
چه عواملی باعث به وجود آمدن خط خنده میشوند؟
به طور طبیعی خط خنده به علت ایجاد حرکات مداوم عضلات صورت هنگام خندیدن و لبخند زدن، منجر به تشکیل چین و چروکها و خطوط دائمی در اطراف دهان میشود. این حرکات با گذر زمان و با بالا رفتن سن، منجر به تشدید این چین و چروکها میشوند. به علت کاهش سطح کلاژن و الاستین در پوست، این مشکلات بیشتر مشهود میشوند. چین و چروکهایی که از بینی تا دهان به عنوان خط خنده شناخته میشوند، معمولاً از سن ۲۵ سالگی شروع به ظهور میکنند و با بالا رفتن سن، نمای بیشتری به خود میکشند. این خطوط در اثر حرکات تکراری صورت ایجاد میشوند و کاهش کلاژن و الاستین نیز در تشکیل آنها نقش دارد. همچنین، با بالا رفتن سن و ورود به دوران پیری، تغییرات در چربی صورت و کاهش حجم آن اتفاق میافتد که باعث شل شدن پوست و عمقبخشیده شدن چین و چروکها در اطراف دهان و بینی میشود. از این رو، جلوگیری از تشکیل چین و چروک صورت تا حدی غیرقابل اجتناب است و یک جزء طبیعی از فرآیند پیری به حساب میآید. با این حال، عمق خط خنده تأثیرات محیطی و رفتاری متعددی را نیز تجربه میکند. برخی از این فاکتورها عبارتند از:
سه فاکتوری که در به وجود آمدن خط خنده نقش مهمتری را ایفا میکنند به شرح زیر میباشند:
- استفاده نکردن از کرم ضد آفتاب
- استعمال دخانیات
- رژیم غذایی سرشار از مواد قندی
- استرس
- نداشتن خواب کافی
- آلودگی هوا
استفاده نکردن از کرم ضد آفتاب
تقریباً ۹۰ درصد از چین و چروکهای صورت و آسیبهای ناشی از آنها به علت تابشهای فرابنفش خورشید است. این تابشها به دو نوع تبدیل میشوند که اثرات مختلفی بر روی سلامت پوست دارند. یکی از این نوع تابشها انرژی بیشتری دارد و میتواند به لایههای عمیقتر پوست نفوذ کرده و با جذب توسط دیانآ و ملانین، تغییرات رنگ پوست و حتی سرطان را ایجاد کند. یکی از مشکلات اصلی پس از تابش نور خورشید و آسیب دیدگی پوست، آفتابسوختگی است که در روزهای تابستان بیشتر رخ میدهد.
تابشهای خورشید میتوانند با نفوذ به لایههای عمیق پوست، رادیکالهای آزاد تولید کنند که به هستهی سلول آسیب میزنند و باعث تجزیه کلاژن و الاستین میشوند. با بالا رفتن سن، احتمال آسیب دیدگی پوست و ظهور چین و چروک افزایش مییابد. آسیب دیدگی پوست ناشی از تابشهای خورشید، فوراً آثارش را نشان میدهد و معمولاً چند سال طول میکشد تا آثار آسیب دیدگی پوست مشهود شود. نکته مهم این است که تابشهای فرابنفش خورشید همواره به بدن برخورد میکنند و در روزهای سرد و ابری نیز میتوانند به پوست آسیب برسانند. این تابشها حتی میتوانند از عینکها نیز عبور کنند و استفاده از عینکهای نامناسب میتواند آسیب دیدگی چشم را ایجاد کند. بنابراین، عدم استفاده از کرم ضدآفتاب یکی از دلایل اصلی عمیق شدن چین و چروکهای صورت است.
استعمال دخانیات
علاوه بر آسیب دیدگی پوست ناشی از نور آفتاب، استعمال دخانیات یکی دیگر از دلایل پیر شدن زود هنگام پوست محسوب میشود. سیگار کشیدن باعث میشود که گردش خون در پوست کاهش پیدا کند و این امر از ارسال اکسیژن و مواد مغذی به پوست جلوگیری میکند. کلاژن و الاستین کمتری در پوست افراد سیگاری وجود دارد و چین و چروک صورت آنها عمیق تر میشود. در حقیقت افراد سیگاری بیشتر از سایرین دچار پیری زود هنگام صورت و چین و چروک عمیق خواهند شد. به عنوان مثال در یکی از تحقیقاتی که در این رابطه انجام شده است محققان متوجه شده اند که سیگار کشیدن باعث میشود ریسک بدتر شدن خط خنده در افراد سیگاری سه برابر بیشتر از دیگران باشد.
رژیم غذایی سرشار از مواد قندی
یکی از عواملی که با پیر شدن پوست و ایجاد چین و چروک ارتباط دارد، استفاده از مواد قندی است. این امر به یک فرآیند به نام گلیکاسیون مرتبط است، که در این اختلال برخی از پروتئینها مانند گلیکوژن بدون حضور آنزیم واسطه با مولکول قند پیوند میدهند. این امر باعث کاهش توانایی عملکردی پروتئین کلاژن میشود. در چنین حالتی، سطح کلاژن تا ۵۰ درصد افزایش پیدا میکند. این امر بدین معناست که رژیم غذایی غنی از مواد قندی باعث کاهش انعطافپذیری پوست و شل شدن آن میشود و خطوط خنده عمیقتر خواهند شد. حتی برخی از محققان از خطوط خنده تحت عنوان شل شدگی پوست ناشی از مصرف مواد قندی یاد میکنند.
بوتاکس خط خنده
از سم بوتولینیوم برای درمان خطوط و چین و چروک خفیف صورت استفاده میشود و هنگامی که به درون عضله تزریق میگردد از میزان فعالیت آن میکاهد. بوتاکس یک نوع دارو است و نمیتوان بدون تجویز پزشک از آن استفاده نمود. چین و چروک پویای صورت معمولاً در هنگام حرکت کردن صورت دیده میشوند و در مقایسه با چروک ایستا واکنش بهتری به تزریق بوتاکس خواهند داد. چروک ایستادن در مواردی که صورت در حالت خنثی قرار دارد نیز دیده میشوند. بدین ترتیب میتوان گفت که بوتاکس عملکرد بهتری در زمینه پیشگیری از به وجود آمدن خط خنده دارد. میتوان به کمک بوتاکس به بهبود چروک ایستا نیز پرداخت که ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا شما شاهد نتایج دلخواه خود باشید یا آنکه به تعداد جلسات درمانی بیشتری نیاز پیدا کنید.
معمولاً حدود دو هفته پس از تزریق بوتاکس میتوانید شاهد نتایج به دست آمده باشید که معمولاً این نتایج حدود ۳ تا ۴ ماه باقی میمانند. پس از این بازه زمانی دوباره چین و چروک دیده میشوند و شما باید به تزریق مجدد بوتاکس بپردازید. در برخی موارد بیمارانی که به طور منظم به تزریق بوتاکس پرداخته اند و به مدت طولانی تحت درمان قرار گرفته اند بدن آنها شروع به ساختن آنتی بادی کرده است که البته شواهد و مدارک کمی در ارتباط با این مسئله وجود دارد. شروع درمان با بوتاکس در سنین جوانی ممکن است با گذر زمان باعث کاهش اثر گذاری بوتاکس شود. بوتاکس میتواند برای درمان برخی از انواع خاص خط خنده تاثیرات بیشتری داشته باشد. به عنوان مثال تزریق بوتاکس برای از بین بردن خطوط پنجه کلاغی اطراف چشم ناشی از لبخند زدن و خندیدن یا خطوط روی تیغه بینی در مقایسه با خط خنده اطراف دهان، تاثیرات کمتری دارد. به علاوه لبخند بی نقص و زیبا یکی از مزایای بی نظیر تزریق بوتاکس محسوب میشود. تزریق بوتاکس به طور کامل از حرکات عضلات صورت جلوگیری نمیکند.
تزریق بوتاکس چگونه انجام میشود؟
فرآیند تزریق بوتاکس یک روش سریع و بدون درد است که توسط یک پزشک ماهر در حدود ۱۰ دقیقه انجام میشود. پزشک باید یک برنامه درمانی مناسب را برای شما طراحی کند تا بتواند نتایج مورد انتظار شما را به دست آورد. برای درمان نقاط مختلف صورت، ممکن است به مقادیر مختلفی از بوتاکس نیاز داشته باشید تا نتایج مطلوبی را به دست آورید. قبل از تزریق بوتاکس، مهم است که یک جلسه مشاوره با پزشک خود داشته باشید تا به تمام سوالات و نگرانیهای شما پاسخ دهد و برنامه درمانی مناسبی را برای شما طراحی کند. همچنین ممکن است پزشک به شما توصیه کند که در کنار تزریق بوتاکس از روشهای دیگری مانند تزریق ژل نیز استفاده کنید. حتماً اطلاعات کاملی از سابقه پزشکی خود، داروهایی که مصرف میکنید یا هر مورد دیگری که باید پزشک اطلاع داشته باشد را به او ارائه دهید. این اطلاعات به شما کمک میکند تا نتایج مطلوبی از درمان بوتاکس بدست آورید.
پزشک نقاطی که باید تحت درمان قرار بگیرند را مشخص میکند تا در مرحله بعد و قبل از تزریق، در این نواحی از کرم بی حس کننده برای پیشگیری از بروز درد استفاده کند. فرآیند تزریق بوتاکس به سرعت انجام میشود و یک روش بدون درد است. شما ممکن است از ۴۸ ساعت پس از تزریق بوتاکس تا سه تا ده روز پس از آن نتایج حاصل از درمان را مشاهده کنید. پزشک نیز اطلاعات کاملی در خصوص مراقبتهای پس از درمان به شما ارائه خواهد داد. پس از تزریق بوتاکس شما نیاز به استراحت کردن ندارید و معمولاً میتوانید به فعالیتهای طبیعی خود ادامه دهید. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای تزریق بوتاکس به یک پزشک با تجربه که سابقه خوبی در این زمینه دارد مراجعه نمایید.
چگونه میتوان نتایج خوبی را از تزریق بوتاکس به دست آورد؟
افرادی که قصد دارند نتایج خوبی را از تزریق بوتاکس به دست بیاورند باید در اوایل دهه ۲۰ شروع به تزریق بوتاکس نمایند. شما باید هر ۶ ماه یک بار به تزریق بوتاکس بپردازید تا از ظاهر چین و چروک و خطوط صورت و گردن تان کاسته شود. با بالا رفتن سن، حجم صورت کاهش پیدا میکند و معمولاً در این موارد پزشک به شما توصیه میکند از تزریق بوتاکس و ژل برای افزایش حجم صورت و کاهش چین و چروک آن استفاده کنید.
دیگر راههای پیشگیری و درمان خط خنده
هر روز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید
همانطور که در قسمت اول اشاره کردیم در ۹۰ درصد از موارد، پیری پیش از موعد پوست به علت آسیب دیدگی پوست ناشی از پرتوهای فرابنفش نور خورشید ایجاد میگردد. این پرتوها حتی در روزهای سرد و ابری نیز به پوست برخورد میکنند و باعث تخریب کلاژن و الاستین درون پوست خواهد شد. خبر خوبی که باید به شما بدهیم این است که استفاده از کرم ضد آفتاب از آسیب دیدگی پوست جلوگیری میکند. در تحقیقی که در این رابطه انجام شده است محققان به مدت چهار سال دو گروه از افراد را تحت نظر قرار دادند که یک گروه از آنها هر روز از کرم ضد آفتاب استفاده میکردند و گروه دیگر از این محصول استفاده نمیکردند. محققان متوجه شده اند که گروه اول کمتر دستخوش آسیب دیدگی پوست ناشی از نور آفتاب و بالا رفتن سن شده اند. اگر چه استفاده از کرم ضد آفتاب باعث از بین بردن خط خنده روی صورت نمیشود از بدتر شدن آن جلوگیری خواهد کرد.
از استعمال دخانیات خودداری کنید
همان گونه که در قسمت بالا اشاره کردیم سیگار کشیدن یکی دیگر از دلایل به وجود آمدن خط خنده محسوب میشود به همین دلیل باید از استعمال دخانیات خودداری کنید. برخی از افراد قبلا سیگاری بوده اند و پوست آنها به علت سیگار کشیدن دچار آسیب دیدگی شده است. در تحقیقی که در این رابطه انجام شد محققان متوجه شدند که ترک کردن سیگار بر پوست ۶۴ نفر از زنان از لحاظ چین و چروک، انعطاف پذیری، روشن شدن پوست، بافت و رنگ پوست تاثیر گذاشته است. در ابتدا پوست صورت زنان سیگاری به طور متوسط ۹ سال پیرتر از سن زنان غیر سیگاری همسن خود بود و در پایان تحقیق به طور متوسط صورت آنها ۱۳ سال جوان تر شده بود. به طور کلی ترک کردن سیگار میتواند تا حد قابل توجهی باعث جوان تر شدن صورت شود. ترک کردن سیگار علاوه بر آن که از به وجود آمدن خط خنده جلوگیری میکند از بدتر شدن خط خنده شما نیز پیشگیری خواهد کرد.
از سرم آنتی اکسیدان استفاده کنید
علاوه بر اشعههای فرابنفش خورشید که باعث کاهش کلاژن و الاستین میشوند، رادیکالهای آزاد نیز نقش مهمی در ایجاد این وضعیت ایفا میکنند. رادیکالهای آزاد مولکولهای ناپایداری هستند که الکترونهای خود را از دست میدهند و سعی میکنند با الکترونهای پایدار بدن پیوند بگیرند که در پوست وجود دارند. این عمل باعث وقوع یک واکنش زنجیرهای میشود که در نهایت به آسیب سلولی منجر میشود. آنتیاکسیدانها مولکولهایی هستند که یک الکترون اضافی دارند و قادرند با رادیکالهای آزاد پیوند بگیرند و آنها را غیرفعال کنند تا از آسیب رساندن به مولکولهای سالم جلوگیری کنند. متأسفانه، کرم ضدآفتاب تنها میتواند تا حدود ۵۵ درصد از تولید رادیکالهای آزاد را مهار کند، به همین دلیل اکثر محصولات مراقبت از پوست امروزه با آنتیاکسیدان تقویت شدهاند تا بهترین حفاظت را برای پوست ارائه دهند. بنابراین، استفاده از سرم آنتیاکسیدان در برنامه مراقبت روزانه از پوست میتواند به طور قابل توجهی به حفظ سلامت پوست شما کمک کند. استفاده از سرم آنتیاکسیدان بهترین نتیجه را زمانی به دست میدهد که با سایر محصولاتی مانند ویتامین C، ویتامین E، کافئین و چای سبز ترکیب شود.
از رتینوئید استفاده کنید
کلمه رتینوئید عبارتی است که برای توصیف مشتقات ویتامین به کار میرود که باعث افزایش سلامت پوست و افزایش تولید کلاژن و الاستین میشود و به عنوان آنتی اکسیدان عمل میکند. محققان متوجه شده اند که آنتی اکسیدان میتواند تا حد زیادی تاثیرات حاصل از آسیب دیدگی ناشی از نور آفتاب را از بین ببرد و به این ترتیب میتواند به درمان خط خنده بپردازد یا از به وجود آمدن آن جلوگیری کند.
به طور منظم پوست خود را لایه برداری کنید
اگرچه رتینوئید با افزایش سرعت تولید سلولهای پوستی جدید و انتقال آنها به سطح پوست به حفظ سلامت آن کمک میکند فاقد قابلیت لایه برداری میباشد. استفاده از رتینوئید به همراه سایر لایه بردارهای شیمیایی میتواند تا حد قابل توجهی نتایج خوبی را ایجاد کند. لایه برداری باعث میشود که سلولهای مرده از روی سطح پوست برداشته شوند و لایه بردار شیمیایی یک لایه از پوست که بافت نرم و لطیف تری دارد را ایجاد خواهد کرد و از عمق خط خنده میکاهد. به علاوه برخی از لایه بردارهای شیمیایی باعث افزایش تولید کلاژن خواهند شد. لایه برداری فیزیکی میتواند به شیوه مشابه نتایج مطلوبی را ایجاد کند.
پوست خود را مرطوب کنید و به آن آب رسانی نمایید
هنگامی که پوست شما خشک است باعث به وجود آمدن چین و چروک از قبیل خط خنده خواهد شد. اگر دقت کنید متوجه میشوید که مصرف نکردن آب به مقدار کافی باعث میشود که پوست شما خشک به نظر برسد و شادابی خود را از دست دهد. نوشیدن آب کافی در طول روز به حفظ شادابی پوست کمک میکند و احتمال به وجود آمدن چین و چروک را کاهش خواهد داد. تعدادی از محصولات پوستی به ویژه رتینوئیدها میتوانند به پوست آب رسانی کنند. یک محصول آب رسان خوب باید برای انواع مختلف پوست کاربرد داشته باشد به ویژه اگر شما از محصولات مراقبت از پوست مانند رتینوئید یا لایه بردارهای شیمیایی استفاده میکنید.
تزریق ژل
ژل یکی از محصولاتی است که به درون پوست یا زیر پوست تزریق میگردد تا باعث افزایش حجم صورت و از بین رفتن خطوط آن شود. تزریق چربی، کلاژن و هیالورونیک اسید از جمله محصولات رایجی هستند که برای این اهداف مورد استفاده قرار میگیرند. تزریق ژل به درون گونه باعث برجسته شدن آن میشود و از میزان افتادگی گونه میکاهد و خطوط اطراف بینی تا دهان را نیز از بین میبرد. میتوان ژل را به طور مستقیم به درون خط خنده تزریق کرد و آن را از بین برد. برای تزریق ژل شما باید به یک پزشک با تجربه مراجعه کنید تا دچار عوارضی از قبیل عدم تقارن دو طرف صورت نشوید.