جراحی پیوند مو یک روش درمانی است که برای رفع مشکل ریزش مو انجام می‌شود. در این روش، از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود، اما در همه آنها، نواری از پوست که حاوی موها است از یک قسمت از سر جدا می‌شود و به قسمتی از سر که کمتر مو دارد یا ضربه دیده است یا نازک شده است، پیوند داده می‌شود. جراح به شما آموزش‌های لازم را ارائه می‌دهد. برخی از توصیه‌های مراقبتی عبارتند از:
- رعایت دقیق دستورالعمل‌های مراقبت از زخم‌ها.
- اجتناب از انجام تمرینات ورزشی یا فعالیت‌های سنگین که ممکن است باعث افزایش فشار خون شوند و زخم‌ها را خطرناک کنند.
- اطلاع دادن به جراح در صورت وجود خونریزی، درد شدید یا علائم غیرطبیعی دیگر.
مواردی که باید قبل از کاشت مو مورد توجه قرار گیرند
قبل از تصمیم‌گیری برای کاشت مو، باید توجه داشت که برخی نکات بسیار مهم و تاثیرگذار وجود دارند. این نکات شامل موارد زیر می‌شوند:
۱. انتظارات واقع‌بینانه: باید انتظارات واقع‌بینانه‌ای نسبت به نتایج کاشت مو داشته باشید. اگر موی کمی دارید، کاشت مو ممکن است سرتان را پر از مو نکند. هر چه موهای باقیمانده روی سر شما متراکم‌تر و ضخیم‌تر باشند، نتایج حاصل از کاشت مو نیز بهتر خواهد بود.
۲. نوع و رنگ مو: معمولاً، موهای ضخیم با رنگ روشن یا رنگ خاکستری پس از کاشت، نتایج بهتری نسبت به موهای نازک و تیره به دنبال خواهند داشت.
۳. زمان لازم برای رشد موها: پس از کاشت مو، تا ۹ ماه طول می‌کشد تا موها از ریشه خارج شده و رشد کنند.
۴. اثرات سیگار: احتمال بروز عوارض پس از کاشت مو در افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر از سایر افراد است. اگر جدی هستید در تصمیم خود برای کاشت مو، باید سیگار را ترک کنید.
۵. نیاز به درمان‌های پزشکی: پس از کاشت مو، ممکن است هنوز نیاز داشته باشید که درمان‌های پزشکی خود را ادامه دهید.
مسائل پزشکی مرتبط با کاشت مو
قبل از عمل کاشت مو با پزشک یا جراح خود در مورد موضوعات زیر صحبت کنید:
- سلامت فیزیکی – پزشک یا جراح پس از معاینه شما در مورد روش مناسب درمان برای شما تصمیم‌گیری خواهند کرد.
- سابقه پزشکی – برخی بیماری‌های جاری و عمل‌های جراحی که قبلاً انجام داده‌اید در تصمیم‌گیری در مورد نوع عمل و نوع بیهوشی مورد استفاده تأثیر دارند.
- ارزیابی موها – در این ارزیابی، الگوی رشد موها، گستردگی ریزش مو، سابقه ریزش مو در خانواده و عمل‌های جراحی و اقدامات درمانی که قبلاً برای درمان ریزش مو انجم داده‌اید مورد بررسی قرار می‌گیرند.
- ریسک‌ها و عوارض و عواقب احتمالی – درک ریسک‌ها و عواقب ناشی از انجام عمل کاشت مو از اهمیت زیادی برخوردار است تا شما بتوانید مزایا و معایبت این عمل را در مورد خود سنجیده و برای انجام آن تصمیم‌گیری کنید.
- داروها– داروهایی که به طور منظم یا به طور مقطعی استفاده می‌کنید از جمله داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک مانند روغن‌های ماهی و مکمل‌های ویتامین به پزشک یا جراح اطلاع دهید.
- واکنش‌های دارویی در گذشته – در صورتی که واکنش‌ها یا عوارض جانبی برخی داروها از جمله داروهای بیهوشی را در گذشته تجربه کرده‌اید باید به پزشک خود اطلاع دهید.
- آماده شدن برای انجام عمل جراحی– جراح یک دستورالعمل تفصیلی در مورد آنچه باید در منزل برای آماده‌سازی پیش از عمل انجام دهید به مشاء می‌دهد. به عنوان مثال، ممکن است به شما توصیه شود که برخی داروها را مصرف کرده یا دوز مصرف برخی داروها را تغیر دهید. به دقت از این دستورالعمل پیروی کنید.
عمل کاشت مو
روش‌های مختلفی برای کاشت مو وجود دارند. جراح نوعی از عمل کاشت مو که متناسب با شرایط شما است را انتخاب کرده و اجرا می‌کند.
گرافت کاشت مو
عمل کاشت مو معمولاً تحت بیهوشی موضعی انجام می‌شود و هر جلسه درمانی ممکن است از دو تا ۸ ساعت طول بکشد، که این مدت زمان به تعداد موهایی که باید کاشته شوند بستگی دارد. معمولاً بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ فولیکول مو در یک جلسه درمانی کاشته می‌شود، اما اگر ناحیه تحت درمان بزرگ‌تر باشد، ممکن است به حدود ۴۰۰۰ فولیکول مو در هر جلسه نیاز باشد. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند که عمل کاشت مو را در دو یا ۳ جلسه جداگانه به طور کامل انجام دهند.
فرایند عمل کاشت مو معمولاً شامل مراحل زیر است:
۱. کوتاه کردن موهای قسمت اهداکننده سر تا به راحتی بتوان روی آنها کار کرد.
۲. بیهوشی قسمتی از سر که موهای ضخیم رشد می‌کنند.
۳. برداشتن قسمت کوچکی از پوست سر حاوی مو و کاشت آنها در قسمت مورد نظر (معمولاً در قسمت جلوی سر و بالای پیشانی).
برای برداشتن پوست اهداکننده، ابزارهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، مانند لوله گرد (پانچ) یا چاقوی جراحی. اندازه گرافت‌ها به اندازه لوله پانچ بستگی دارد و ممکن است ۲ تا ۱۵ مو را برداشته و ۴ تا ۱۰ تار مو را در خود داشته باشد. همچنین، نوار گرافت بلندتر ممکن است حاوی ۴۰ تار مو باشد.
جراحی فلپ
اگر کاشت مو زیاد باشد، عمل جراحی فلپ انجام می‌شود (به عنوان مثال به جای گرافت‌های کوچک از فلپ های بافت بزرگ‌تر استفاده می‌شود). ممکن است نیاز باشد که شما برای انجام این نوع عمل در بیمارستان بستری شوید و تحت بیهوشی عمومی قرار گیرید. در عمل جراحی فلپ مراحل زیر انجام می‌شود:
- جراح ابزاری شبیه به بالون (که به آن اکسپندر بافت گفته می‌شود) در زیر پوست سر که حاوی مو است قرار می‌دهد. اکسپندر بافت در مدت یک هفته با محلول سالین پر می‌شود تا سلول‌های پوستی بیشتری رشد کنند.
- پس از حدود دو ماه، پوست سر اضافی برای انجام عمل پیوند مو به اندازه کافی رشد خواهد کرد.
- قسمت طاس سر بریده شده و برداشته می‌شود. پوست جدید رشد یافته که حاوی تارهای مو است بریده شده و در مخل قرار داده شده و بخیه می‌شود. از آنجا که فلپ هرگز به طور کامل از پوست سر جدا نمی‌شود، خون‌رسانی به آن به خوبی انجام می‌شود.
عمل جراحی کاهش پوست سر
عمل جراحی کاهش پوست سر برای درمان قسمت‌های طاس در پشت سر و بالای سر مناسب است ولی برای جلوی سر به کار برده نمی‌شود. در این عمل جراحی مراحل زیر انجام می‌شود:
- پوست سر به طور موضعی بیحس می‌شود.
- جراحی یک نوار از پوست قسمت طاس سر به شکل U یا Y می‌برد.
- پوست سر به هم رسانده شده و شکاف پر شده و بخیه می‌شود.
بلافاصله پس از انجام عمل جراحی کاشت مو
این که شما پس از عمل کاشت مو چه احساسی خواهید داشت به گستردگی عمل جراحی بستگی دارد. پس از عمل کاشت مو موارد زیر مورد انتظار است:
- تورم و کبودی
- بیحسی احتمالی
- درد، درد ضربان دار و ناراحتی
- احساس کشیده شدن و سفت شدن پوست سر
- پانسمان یا بانداژ سر (ممکن است از باند فشاری به مدت یک یا دو روز استفاده شود)
- ایجاد پوسته‌های کوچک در قسمت درمان شده پوست سر
مراقبت‌های پس از عمل
بعد از عمل طولانی کاشت مو و آماده شدن برای بازگشت به خانه و شروع رشد موهای جدیدتان، بسیار عالی است! اما لطفاً کمی صبر کنید و به مواردی که به شما در دستیابی به نتایج مطلوب از این جراحی کمک می‌کنند، فکر کنید. از همه مهمتر، باید دقیقاً دستورالعمل‌هایی که به شما داده شده است را رعایت کنید زیرا هر یک از آنها به دلیل خاصی نوشته شده است و تلاش زیادی صرف تهیه این راهنماها شده است. در نهایت، شما هزینه و زمان زیادی را برای انجام این جراحی صرف کرده‌اید و پزشک و تیم او نیز یک عمل سخت و دقیق را انجام داده‌اند، پس چرا کارهایی را انجام ندهید که به شما در دستیابی به اهدافتان کمک می‌کنند؟ چندین بار دستورالعمل‌های پس از عمل را مطالعه کنید و آنها را در روزهای بعدی مرور کنید، تا با تمام جزئیاتی که مورد تأکید قرار گرفته است، آشنا شوید. این کار بسیار حیاتی است زیرا برخی جزئیات مهم ممکن است به دلیل هیجان و استفاده از آرام‌بخش‌ها ممکن است در ذهن شما فراموش شوند.
داروها
داروهای مسکن ممکن است تجویز شوند اما مصرف آنها بیش از یک یا دور روز نیاز نیست. داروهای در جعبه موجود هستند. گاهی اوقات اگر درد ادامه داشته باشد فقط کافی است تایلنول های قوی‌تری مصرف کنید. داروهای خواب‌آور نیز ممکن است برای سه شب تجویز شوند تا شما بتوانید راحت‌تر بخوابید. داروهای ضد تورم نیز باید همراه این داروها مصرف شوند. در هفته اول باید با قرار دادن چند بالش زیر سر خود، آن را بالا نگه دارید تا از بروز برخی از این عوارض پیشگیری شود.
شامپو و پوسته
تمیز کردن مرتب و منظم موها پس از کاشت مو از اهمیت زیادی برخوردار است. این موها نازک بوده و احتمال از بین رفتن گرافت ها وجود دارد اما اگر مطابق دستورالعمل رفتار کنید، احتمال از بین رفتن این گرافت ها کاهش می‌یابد. شامپو به رفع خاک، خون و روغن کمک کرده و به تدریج پوست‌هایی که در ناحیه درمان شده ایجاد شده‌اند را از بین می‌برد. این پوسته‌ها معمولاً باید پس از ۲ تا ۳ هفته از بین بروند. اگر این پوسته‌ها از بین نرفتند احتمالاً شما به درستی شامپو نزده‌اید. رعایت صحیح بهداشت نیز به جلوگیری از بروز عفونت و تسریع ریزش طبیعی موهای کاشته شده قبل از رشد موهای جدید در فاز جایگزینی کمک می‌کنند.
رفع خارش با استفاده از اسپری
حفظ رطوبت در ناحیه اهداکننده و دریافت‌کننده مو به تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. محلول سالین را باید چند مرتبه در روز روی گرافت ها اسپری کنید تا به این فرایند کمک کند. در اولین روزهای پس از کاشت مو ممکن است شما روی قسمت‌های اهداکننده و دریافت‌کننده مو، خارش شدیدی احساس کنید. خراشیدن قسمت اهداکننده در پشت سر باعث آسیب‌دیدگی به این قسمت‌ها می‌شود. در واقع، باید از قسمت اهداکننده مو در برابر گرد و غبار، پوسته‌ها و هر ماده کثیف یا باقیمانده پمادها محافظت کنید. ناحیه دریافت‌کننده مو موضوع دیگری دارد. آنها در ۳ تا ۴ روز اول پس از عمل که خارش نیز شدید است بسیار مستعد آسیب‌دیدگی هستند. حفظ رطوبت با استفاده از محلول سالین در این قسمت تنها عامل مهم کمک‌کننده به تسکین و پیشگیری از احساس خارش است. مالیدن و ساییدن شدید و به خصوص خاراندن با ناخن باعث از بین رفتن گرافت ها شده و ممکن است باعث خونریزی خفیف و مهمتر از آن باعث شل شدن یک یا چند تار موی ارزشمند شود.
باید انتظار چه چیزی را در چه موقعی داشته باشیم؟
ریزش موهای کاشته شده
یکی از ابهامات اصلی در مورد کاشت مو به روش FUE، ریزش موهای تازه کاشته شده است. بسیاری از بیماران این اطلاعات را دریافت نکرده‌اند که موهای تازه کاشته شده در فرایندی به نام آناژن افلوویوم در مدت ۳ تا ۸ هفته پس از عمل کاشت مو ممکن است ریزش کنند. این ریزش معمولاً در هفته‌های ۳ و ۴ اتفاق می‌افتد. وقتی که موهای تازه کاشته شده که به نظر می‌رسند مانند ریش هستند، هر روز کم‌پشت‌تر می‌شوند، بیمار بسیار ناخوشایند خواهد شد. این امر برای ۶۰ تا ۹۰ درصد از گرافت‌ها رخ می‌دهد و کاملاً طبیعی است. موها حدود ۳ تا ۴ ماه پس از عمل دوباره رشد می‌کنند و ابتدا به شکل موهای نازک ظاهر می‌شوند و سپس اندازه و ضخامت آنها به تدریج افزایش می‌یابد. در پایان سال اول، موهای جدید باید به اندازه موهای طبیعی دیگر در سر تقویت شده باشند. نرخ رشد طولی آنها نیز مشابه موهای طبیعی است که حدود ۱.۵ سانتی‌متر در ماه است. گاهی اوقات در ماه اول، بیمار ممکن است متوجه ریزش موهای ریز همراه با پیاز آنها شود. همچنین ممکن است این موها در هفته‌های اول و دوم پس از عمل با یک پوسته کوچک از محل خود خارج شوند. این همه اتفاقات عادی است و مرتبط با ماده ژرمینال است که منشأ موهای جدیدی است که هنوز در ریشه فولیکول قرار دارند. هرچند در محل گرافت خونریزی دیده می‌شود، اما این گرافت‌ها دیگر زنده نیستند.
ظاهر موهای جدید شما متفاوت است
به ندرت ممکن است تغییری در بافت موهای کاشته شده ایجاد شود. ممکن است این موها، فر بیشتری پیدا کرده یا حتی مجعد شوند، غالباً در صورتی که بافت مو تغییر یابد، درخشندگی آن نیز کاهش پیدا می‌کند. زمانی که این موها در زیر میکروسکوپ بررسی می‌شوند می‌توان تغییرات کوتیکول یا پوشش خارجی ساقه آنها را مشاهده کرد. این پدیده موقتی است و در چرخه رشد طبیعی مو غالباً ۱۲ تا ۱۸ ماه پس از کاشت مو برطرف می‌شود.
بیحسی و درد
ناراحتی و بیحسی در قسمت اهداکننده مو معمولاً ۳ تا ۴ روز پس از عمل کاهش می‌یابد. بیشتر دردها و بیحسی ها در هفته اول برطرف می‌شوند. بیحسی جزئی ممکن است ۶ تا ۱۲ هفته پس از کاشت مو ادامه داشته باشد.
آیا ریزش مو دائمی است؟
یکی از سوءتفاهم‌های رایج در مورد کاشت مو با استفاده از روش اف یو ای (FUE)، تلوژن افلوویوم است. در این حالت، موهای نزدیک به شکاف‌های ایجاد شده در ناحیه دریافت‌کننده مو تحریک می‌شوند و ممکن است دچار شوک شوند و در نهایت به طور دائمی یا موقتی ریزش کنند. این اتفاق معمولاً ۲ تا ۳ ماه پس از کاشت مو رخ می‌دهد و ممکن است موهای قبلی موجود در ناحیه دریافت‌کننده نیز دچار تلوژن شوند یا وارد مرحله استراحت و ریزش شوند. با این حال، موهای نازک به زودی ریزش خواهند کرد و نسبت به موهای قوی‌تر، مستعدتر به ریزش هستند. اگر این موها ریزش کرده‌اند، عموماً پس از پایان مرحله استراحت، مجدداً رشد می‌کنند. اما احتمال رشد دوباره موهای نازک کمتر است، بنابراین افلوویوم باعث تسریع ریزش تارهای مو می‌شود. برنامه‌ریزی مناسب برای تلوژن افلوویوم در زمان کاشت مو بسیار ضروری است، به ویژه در مواردی که مردان جوان با سابقه خانوادگی ریزش سریع مو دارند. در این حالت، تعداد کافی گرافت باید در ناحیه تحت درمان کاشته شود که شامل تعداد زیادی موهای نازک باشد. در صورتی که این موها در مرحله شوک ریزش کنند، ممکن است بیمار پیش از رشد موهای قوی، طاسی مشاهده کند. درک این موضوع برای بیمار بسیار مهم است، زیرا این فرایند طاسی طبیعی است و این نقطه در نظر گرفته می‌شود تا به بیمار توضیح داده شود.
رشد موها پس از چه مدت اتفاق می‌افتد؟
تراکم مو در بسیاری از بیماران پس از چند ماه به حد خوبی می‌رسد اما دستیابی به نتایج کامل
کاشت مو به دلیل عواملی که در بالا توضیح داده شد پس از یک سال قابل مشاهده خواهد بود. زمانی که طول موها به اندازه مطلوب رسید، بیمار باید در صورت لزوم برای انجام مرحله دوم عمل مورد معاینه قرار گیرد.
