همه محصولات ضدآفتاب دارای فاکتور محافظتی نور خورشید (SPF) هستند. این فاکتور به مدت زمانی که پوست شما بدون هیچ محافظتی از نور خورشید سوخته میشود، نسبت داده میشود به زمانی که با استفاده از مقدار مناسب ضدآفتاب، پوست شما سوختگی نمیگیرد. یک SPF نشان دهنده نسبت بین میزان اشعه ماوراء بنفش (UV) که محافظت شده توسط ضدآفتاب، نسبت به پوست غیرمحافظت شده، آفتابسوختگی ایجاد میکند. نباید از ضدآفتاب برای تمام مدت زمانی که در معرض نور خورشید هستید استفاده کنید. بهتر است ضدآفتاب را همراه با دیگر وسایل محافظتی مانند کلاه، عینک آفتابی و لباسهای محافظتی استفاده کنید تا بیشترین حفاظت ممکن را در برابر نور خورشید داشته باشید.
ضد آفتابها چگونه عمل میکنند؟
روشهای عملکرد ضدآفتابها از طریق دو روش صورت میگیرد: پراکندگی و جذب اشعهی فرابنفش (UV) به منظور جلوگیری از ورود آن به پوست.
بعضی از ضدآفتابها همزمان از مواد جذبکننده و پراکندهکننده استفاده میکنند. بهعنوان مثال، اکسید روی و اکسید تیتانیوم از جمله مواد پراکندهکننده هستند. در مواد جذبکننده اشعهی UV، از موادی مانند اکسی بنزون، اوکتوکریلن، کافور ۴-متیل بنزیلیدین و بوتیل متوکسی دیبنزوئیلمتان استفاده میشود.
SPF به چه معناست؟
SPF، مخفف عبارت Sun Protection Factor به معنای فاکتور محافظت در برابر نور خورشید میباشد.SPF به میزان زمانی که طول میکشد که پوست قرمز شود، در مقایسه با وقتی که اصلاً از هیچ محصولی بر روی پوست استفاده نشود، مربوط میشود. این تست در یک لابراتوار انجام میشود.
به طور مثال، اگر ۱۰ دقیقه طول بکشد تا پوست محافظت نشده، قرمزی از خود نشان دهد، پس از لحاظ تئوری، یک کرم ضد آفتاب با SPF 30 که به خوبی استعمال شده است، باعث میشود که آن پوست برای مدت زمان ۳۰ برابر طولانیتر یا ۳۰۰ دقیقه دیگر دچار آفتابسوختگی شود.
اگرچه، دستیابی به این سطح از محافظت در زندگی واقعی دشوار است – عواملی مانند نوع پوست، میزان اشعه ماورا بنفش (UV)، شنا کردن / خشک کردن صورت و مقدار ضد آفتابی که استفاده میکنید، میتواند بر سطح محافظت تأثیر بگذارد. به همین دلیل است که همیشه توصیه میکنیم هر دو ساعت یکبار یا بعد از شنا، تعریق یا خشک شدن پوست با حوله، کرم را مجدداً استفاده کنید. همچنین باید ۲۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض اشعهی UV بر روی پوست استعمال شود.
برای به حداکثر رساندن فایدهی محافظتی که کرم ضد آفتاب دارد، طبق دستورالعمل و هر زمان که ممکن است در کنار سایر اقدامات برای محافظت در برابر آفتاب مانند لباس محافظ، کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید. وقتی سطح اشعه ماورا UV بنفش در بالاترین حد خود باشد، مؤثرترین محافظت، رفتن به زیر سایه است.
چگونه SPF مناسب را انتخاب کنیم؟
کرمهای ضد آفتاب، پوششهای محافظتی هستند که بر روی پوست استعمال میشود. کار آنها، جذب یا بازتاب کردن اشعه ماورا بنفش خورشید به دور از پوست شما میباشد. کرمهای ضد آفتاب در انواع و اشکال مختلفی – کرم، لوسیون، اسپری، ژل و استیک – ارائه میشوند و مارکهای زیادی برای انتخاب و تهیهی آنها وجود دارد.
این محصول همچنین باید حاوی موادی باشد که از پوست ما در برابر اشعه ماوراءبنفش A (UVA) محافظت میکند، اشعهای که عمیقاً به داخل پوست نفوذ کرده و پیری زودرس را ایجاد و به بروز و پیشرفت سرطان پوست کمک میکند. کرمهای ضد آفتابی که دارای برچسب ” broad‐‐ spectrum” (مؤثر در مقابل گونههای متعددی از ریز زیویها (میکرو ارگانیسمها)) هستند به محافظت پوست در برابر این دو عارضه کمک میکنند.
SPF نشان نمیدهد که یک کرم ضد آفتاب تا چه میزانی به خوبی از اشعه UVA محافظت میکند که آسیبرسان و خطرناک نیز هستند. متخصصان پوست توصیه میکنند از کرمهای ضد آفتاب با SPF15 یا SPF30 استفاده کنید. توجه داشته باشید که SPF بالاتر، محافظت بیشتری را حاصل نمیکند.
- اگر پوست شما معمولاً پس از ۱۰ دقیقه قرار گرفتن در معرض آفتاب دچار سوختگی میشود، استفاده از کرم ضد آفتاب SPF 15 به شما این امکان را میدهد که بدون سوختن پوستتان، بتوانید تقریباً ۱۵۰ دقیقه در مقابل نور آفتاب بمانید (فاکتور ۱۵ برابر بیشتر). این یک تخمین تقریبی است که به نوع پوست، شدت نور خورشید و مقدار ضد آفتاب استفاده شده بستگی دارد. SPF در واقع معیاری برای محافظت در برابر میزان اشعه ماورا بنفش است و به معنای کمک به شما در تعیین مدت زمان قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیست.
- برای بهترین محافظت، متخصصان استفاده از حداقل ضد آفتاب SPF 15، استعمال مقدار مناسب از کرم (۲ میلی گرم در سانتی متر مربع از پوست، یا حدود ۲۰ تا ۲۵ گرم برای پوشش کامل بدن) و استعمال مجدد آن هر ۲ ساعت را توصیه میکنند.
- بیشتر افراد شاید مقدار کمی از کرم ضد آفتاب استفاده میکنند، یعنی ممکن است از ¼ تا ½ مقدار مورد نیاز. استفاده از نصف مقدار ضد آفتاب مورد نیاز فقط جذری از SPF را تأمین میکند؛ بنابراین، اگر نصف مقدار مورد از ضد آفتاب SPF 30 استفاده شود، فقط یک SPF مؤثر ۵.۵ را فراهم میکند!
تست ضد آفتاب دارای SPF
تمام کرمهای ضد آفتاب برای اینکه ادعای UVB داشته باشند باید تحت آزمایش SPF و مورد تأیید FDA قرار بگیرند. سه نوع تست SPF وجود دارد: SPF Static، SPF مقاوم در برابر آب برای ۴۰ دقیقه و SPF مقاوم در برابر آب برای ۸۰ دقیقه. تمام تولیدکنندگان کرمهای ضد آفتاب باید دقیقاً آزمایشهایی که تأیید شدهی FDA هستند را پشت سر بگذارند تا اطمینان حاصل شود که ادعای وجود SPF در تمام محصولات ضد آفتاب، مواد شیمیایی و معدنی همخوانی دارد. تمام تستهای SPF در داخل بدن (بروی نمونههای انسانی) انجام میشود.
آیا استفاده از ضد آفتاب بیخطر است؟
تأکید محققان بر اهمیت استفاده از ضدآفتاب برای حفاظت از پوست در برابر آفتاب واضح است. استفاده از ضدآفتاب به عنوان یک روش ایمن و مؤثر توسط تحقیقات علمی تأیید شده است. این تحقیقات نشان میدهد که استفاده از ضدآفتاب میتواند از اثرات منفی اشعههای ماورا بنفش بر روی سلامتی پوست جلوگیری کند.
در حالت کلی، استفاده از ضدآفتاب به همراه اقدامات دیگری مانند پوشیدن لباسهای محافظ، استفاده از سایه و استفاده از ضدآفتاب با طیف وسیع میتواند به شما کمک کند تا پوست خود را از اثرات مضر نور خورشید محافظت کنید.
آخرین تحقیقات علمی نشان میدهد که استفاده از ضدآفتاب میتواند به کاهش آسیبهای کوتاهمدت و بلندمدت ناشی از اشعه خورشید به پوست کمک کند. ادعاهای مختلف درباره مواد موجود در ضدآفتاب و اثرات سمی آنها بر انسان تا کنون توسط تحقیقات علمی تأیید نشده است.
اگر نگران مواد موجود در ضدآفتاب هستید، میتوانید فرمولاسیونهای حاوی مواد فعال متفاوت را امتحان کنید. اما نکته مهم این است که ضدآفتابی که استفاده میکنید دارای طیف وسیع، مقاوم در برابر آب و SPF 30 یا بالاتر باشد تا بهترین حفاظت ممکن را در برابر نور خورشید برای شما فراهم کند.
آیا کرمهای ضد آفتابی برای پوستهای حساس وجود دارد؟
اگر پوست حساسی دارید، مقدار کمی از محصول را روی بازوی خود امتحان کنید و تا ۴۸ ساعت بعد هرگونه عکسالعملی را بررسی کنید. افرادی که به مواد شیمیایی موجود در ضد آفتاب حساسیت یا عدم تحمل آنها را دارند باید به دنبال محصولاتی با عنوان “بدون مواد شیمیایی ” باشند. این نوع محصولات معمولاً حاوی موادی مانند دی اکسید تیتانیوم و زینک اکسید هستند که به جای جذب اشعه خورشید، آن را منعکس میکنند و احتمال اینکه منجر به بروز واکنشی در بدن شوند، بسیار کم است.
چه زمانی باید کرم ضد آفتاب بزنم؟
باید کرم ضد آفتاب را قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب، به طور سخاوتمندانه (به مقدار زیاد و کافی) و یکنواخت بزنید تا مواد فعال با پوست شما پیوند بخورند. برای اثربخشی بیشتر، تمام ضد آفتابها باید به وفور استفاده شوند. بهعنوان مثال، یک کف دست، برای هر بازو و یک کف دست برای هر پا. همچنین، به یاد داشته باشید که مرتباً آن را شارژ کنید، به خصوص پس از تعریق زیاد یا شنا.
چه زمانی باید از پوستمان در برابر آفتاب محافظت کنیم؟
اگر باید برای انجام کارهایتان در فضای بیرون به سر ببرید، باید از اواخر بهار تا اوایل پاییز و در طول زمستان از ساعت ۱۱ صبح تا ۳ بعد از ظهر، از پوست خود محافظت کنید. اشعه خورشید در حوالی ظهر در شدیدترین حد خود است، بنابراین سعی کنید در آن زمان از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید. هرچه نزدیکتر به خط استوا و در ارتفاعات بیشتری قرار بگیرید که جو نازکتری وجود دارد که میزان کمتری از اشعه خورشید را مسدود میکند، نور خورشید آسیب زنندهتر است. در صورت انعکاس در برف، آب و شنهای رنگ روشن، اثرات مخرب قرار گرفتن در معرض مستقیم خورشید میتواند افزایش یابد. برف تا ۸۰ درصد اشعه خورشید را منعکس میکند – بنابراین در صورت انجام ورزشهای زمستانی میتوانید دوز دو برابر این اشعه به پوستتان برسد.
آیا ضد آفتاب کافی است؟
هرگز نباید از ضد آفتاب بهعنوان تنها خط دفاعی در برابر آسیبهای خورشید استفاده کرد. همچنین لازم به یادآوری است که آفتابسوختگی ناشی از اشعه ماورا بنفش است و با دما ارتباطی ندارد. هر زمان که شاخص UV سه یا بالاتر بود، حتماً:
- لباسهایی (تقریباً آزاد) بپوشید که میتوانند از پوستتان در برابر آفتاب محافظت کنند و تا آنجا که ممکن است پوست را بپوشاند. این روش بهترین محافظت را ارائه میدهد.
- از کرم ضد آفتاب با broad spectrum و مقاوم در برابر آب یا + SPF30 (یا بالاتر) به مقدار زیادی استفاده کنید.
- کلاهی روی سرتان بگذارید – مدل کلاه با لبهی پهن یا کلاه مدل لژیونری (نقابدار و با یک قسمت برای پشت گردن) برای محافظت از صورت، سر، گردن و گوشهای شما.
- به زیر سایه بروید.
- عینک آفتابی به چشمتان بزنید – مطمئن شوید که از استانداردهای مطلوبی برخوردار باشد.
آیا میتوان از کرم ضد آفتاب برای کودکان استفاده کرد؟
به طور کلی، کودکان زیر دو سال دارای پوستی با حساسیت بیشتری هستند، اما به طور کلی در استفاده از ضد آفتابها مشکلی ندارند. توجه به این نکته مهم است که بسیاری از افراد میتوانند در برابر مواد نگهدارنده یا عطرهای موجود در بسیاری از محصولات مانند مرطوب کنندهها، صابونها یا ضد آفتابها واکنش نشان دهند.
دانشمندان توصیه میکنند که وقتی كه سطح اشعه ماوراءبنفش ۳ یا بالاتر باشد تا حد امکان نوزادان زیر ۱۲ ماه را از تابش مستقیم اشعهی خورشید دور نگه دارید، زیرا پوست آنها نسبت به بزرگسالان حساستر است. برای اینکه بتوانید از كودكتان در برابر نور خورشید محافظت کنید، فعالیتهای روزمرهتان را زوری برنامهریزی كنید تا کودکتان به خوبی در برابر نور خورشید محافظت شود و مدت زمان بیرون بودنتان را در اواسط روز در تابستان كه سطح اشعه UV در بالاترین حد است، به حداقل برسانید.
وقتی این امکان برایتان وجود ندارد، حتماً کودک را با قرار دادن سایبانی در بالای سر او، پوشاندن لباس محافظ و کلاه در برابر آفتاب محافظت کنید. لباس، کلاه و سایبان کودک را به طور منظم چک کنید تا اطمینان حاصل کنید که کودک همچنان از اشعه ماوراءبنفش خورشید محافظت میشود.
بعضی از والدین ممکن است انتخاب کنند که گاهی از کرم ضد آفتاب در قسمتهای کوچکی از پوست کودک خود استفاده کنند. در صورت انجام این کار، والدین باید مراقب باشند کرم ضد آفتابی مناسب نوزادان انتخاب کنند. ممکن است بهتر باشد که از یک پزشک یا داروساز مشاوره بگیرید. اگر کودک شما نسبت به کرم ضد آفتاب واکنش نشان داد، استفاده از این محصول را متوقف کرده و به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید.
پرسشهای متداول
چرا نباید از کرم ضد آفتاب با SPF خیلی بالا استفاده کرد؟
کرمهای ضد آفتاب با SPF بسیار بالا، مانند SPF 75 یا SPF 100، محافظتی به مراتب بیشتر از SPF 30 ندارند و مردم را گمراه میکنند و فکر میکنند از حفاظت بیشتری نسبت به آنچه در واقع دارند، برخوردارند. علاوه بر این، برای داشتن محافظت در برابر طیف گسترده (broad-spectrum)، محافظت در برابر UVA باید حداقل یک سوم از محافظت در برابر UVB باشد. کرمهای ضد آفتاب با SPF بالا معمولاً محافظت بسیار بیشتری را برای UVB در برابر UVA ارائه میدهند، بنابراین فرد به نادرست احساس میکند که پوست او کاملاً در برابر نور خورشید محافظت میشود.
چگونه میتوانم از لبهایم محافظت کنم؟
میتوانید از بالم لب SPF 30 استفاده کنید. تنوعی برای انتخاب این محصول وجود دارد. فراموش نکنید که هر ساعت آن را روی لبتان دوباره استعمال کنید.
آیا کرمهای ضد آفتابی برای استفاده در هنگام ورزش وجود دارد؟
بله برخی از کرمهای ضد آفتابها بهعنوان محصولات ورزشی برچسبگذاری شدهاند و مناسب هستند زیرا مخصوص برای ورزش کردن و برای ماندگاری روی پوست در هنگام ورزش، ساخته شدهاند.
تفاوت بین ضد آفتابهای شیمیایی و فیزیکی چیست؟
ضد آفتابهای شیمیایی مانند اسفنج عمل میکنند و اشعهی خورشید را جذب میکنند. آنها حاوی یک یا چند ماده فعال هستند، از جمله: اکسی بنزون ، آووبنزون ، octisalate، octocrylene، homosalate و octinoxate. این فرمولها بهراحتی بر روی پوست مالیده میشوند، بدون آنکه لک و سفیدی را بر روی پوست باقی بگذارند.
کرمهای ضد آفتاب فیزیکی مانند یک محافظ کار میکنند، روی سطح پوست شما نشسته و اشعهی خورشید را منعکس میکنند. آنها حاوی مواد فعال زینک اکسید و / یا دی اکسید تیتانیوم هستند. اگر پوست حساسی دارید این ضد آفتاب را انتخاب کنید.
آیا استفاده از ضد آفتاب میزان ویتامین D دریافتی من را محدود میکند؟
استفاده از ضد آفتاب ممکن است تولید ویتامین D پوست شما را کاهش دهد.
- اگر نگران این هستید که ویتامین D کافی دریافت نمی کنید، باید گزینههای دریافت ویتامین D (مانند مکملهای ویتامین D) را با پزشک خود در میان بگذارید.
- بسیاری از افراد میتوانند ویتامین D مورد نیاز خود را از غذاها و / یا مکملهای ویتامین دریافت کنند. این روش بدون افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست، ویتامین D مورد نیاز را به شما میدهد.
آیا محصول ضد آفتاب، بعد از تاریخ انقضا هنوز کار میکند؟
ضدآفتابها شامل مواد شیمیایی هستند که در نهایت تجزیه میشوند و میتوانند تأثیربخشی محصول را کاهش دهند، بنابراین باید از ضدآفتاب استفاده کردن پس از تاریخ انقضا خودداری شود. همچنین، ضدآفتابها اغلب در محیطهای گرم نظیر درون خودرو یا حتی در کیف یا کیسه دستی نگهداری میشوند، اما این عمل باعث تعجیل در خراب شدن محصول میشود.