به اختلال رنگ‌دانه‌های سلول‌های پوستی ملاسما می‌گویند که در نتیجه‌ی آن لکه‌های تیره‌ای روی پوست ایجاد می‌شود. این لکه‌ها اغلب روی صورت ظاهر می‌شوند و دارای لبه‌های مجزا هستند. ملاسما ناشی از افزایش تولید ملانین (رنگ‌دانه‌های قهوه‌ای) در پوست است. مشخصه‌ی این بیماری وجود رنگ‌دانه‌های تیره‌ای است که حاشیه‌های واضحی دارند و به طور کلی روی پیشانی، لب بالایی و بینی یافت می‌شوند. عوامل بسیاری می‌تواند به این بیماری شدت بخشد ازجمله بارداری، بیماری‌های هورمونی، داروها، ژنتیک و قرار گرفتن در معرض نور خورشید. لک صورت (ملاسما) یک بیماری پوستی مزمن و خوش خیم است که درمان مشخصی ندارد. داشتن لکه‌های قهوه‌ای روی صورت که تیره‌تر از رنگ طبیعی پوست بدن باشد می‌تواند باعث خجالت شما، به خصوص در زندگی اجتماعی‌تان، شود. اگرچه لک صورت (ملاسما) می‌تواند هم در مردان و هم در زنان رخ دهد، اما تصور می‌شود شیوع آن در زنان بیشتر است. این بیماری در زنان، در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی شایع‌تر است.
علل لک‌های صورت (ملاسما)
علت دقیق لک صورت (ملاسما) ناشناخته است؛ با این حال عوامل متعددی وجود دارد که می‌تواند باعث بروز لک‌های صورت (ملاسما) شود.
- ژنتیک- استعداد ژنتیکی فرد، نقش مؤثری در توسعه لک‌های صورت (ملاسما) دارد. همچنین احتمال وقوع ملاسما در افراد با پوست تیره‌تر و زیتونی رنگ بیشتر است.
- هورمونی- هورمون‌های خارجی مانند قرص‌های ضد بارداری و روشهای جایگزین درمان با هورمون (HRT) یا بارداری می‌تواند باعث بروز لک‌های صورت (ملاسما) شود. وقتی ملاسما در طول بارداری رخ دهد، به آن «ماسک حاملگی» می‌گویند.
- بیماری‌های تیروئیدی- احتمال شیوع و بروز لک‌های صورت (ملاسما) در افراد مبتلا به بیماری‌های تیروئیدی افزایش می‌یابد.
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید- قرار گرفتن در معرض اشعه UV نور خورشید دلیل اصلی بیماری ملاسما، به خصوص در افرادی که زمینه ژنتیکی این بیماری را داشته باشند، است. تجمع رنگ‌دانه‌ها در بیماری ملاسما همیشه در ماه‌های تابستان افزایش می‌یابد و تیره‌تر می‌شود.
درمان لک‌های صورت (ملاسما)
لایه‌برداری شیمیایی
یکی از روشهای درمان ملاسما، لایه برداری شیمیایی است؛ لایه‌برداری شیمیایی روشی است که جهت بهبود ظاهر پوست صورت، گردن یا دست‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای این کار یک محلول شیمیایی به پوست مالیده می‌شود؛ این محلول باعث می‌شود پوست، پوسته پوسته (ورقه ورقه) شود و در نهایت بریزد. معمولاً پوست جدید و ترمیم‌شده نسبت به پوست قبلی نرم‌تر و دارای چین و چروک کمتری است. همچنین پوست جدید به طور موقت نسبت به خورشید حساس‌تر است.
سه نوع اصلی لایه‌برداری شیمیایی برای از بین بردن لک صورت وجود دارد:
لایه‌برداری سطحی
در این نوع لایه‌برداری از اسید آلفا هیدروکسی و دیگر اسیدهای ملایم استفاده می‌شود تا فقط به لایه بیرونی پوست نفوذ کند و به آرامی آن را پوسته پوسته کند. این نوع درمان برای بهبود ظاهر رنگ‌رفتگی ملایم و سختی پوست و همچنین نو کردن پوست صورت، گردن، سینه یا دست‌ها استفاده می‌شود.
لایه‌برداری متوسط
برای نفوذ به لایه‌های بیرونی و میانی پوست و از بین بردن سلول‌های پوستی آسیب‌دیده از گلیکولیک یا اسید تری کلرواستیک استفاده می‌شود. این نوع درمان برای بهبود لکه‌های سنی، چین و چروک و خطوط ظریف، کک مک‌ها و رنگ‌رفتگی متوسط پوست استفاده می‌شود. این روش درمانی برای نرم کردن پوست زبر و درمان تومورهای سرطانی پوست مانند کراتوز اکتینیک (ضایعات پیش از سرطان) نیز استفاده می‌شود.
لایه‌برداری عمیق
برای نفوذ عمیق به لایه‌های میانی پوست و حذف سلول‌های پوستی آسیب‌دیده از اسید تریکلروراکتیک استفاده می‌شود. این روش درمانی خطوط متوسط پوست، لکه‌های سنی، کک مک‌ها و جای زخم‌های سطحی را از بین می‌برد. این روش روی صورت و تنها یک بار می‌تواند انجام شود.
پوست خراشی
پوست خراشی (خراشاندن سطح پوست به منظور زدودن جای زخم، جوش و…) روشی است که با استفاده از یک برس سیمی یا یک چرخ لوزی شکل با لبه‌های زبر انجام می‌شود تا لایه‌ی بالایی پوست را حذف و مسطح کند. در ناحیه‌ی خراش داده شده به جای پوست قبلی، پوست جدیدی رشد می‌کند. این روش اغلب برای درمان پوست صورت استفاده می‌شود.
لیزر
در این روش درمانی برای بهبود ظاهر پوست یا درمان نقص جزئی صورت از لیزر استفاده می‌شود. لیزر لایه‌هایی از پوست را از بین می‌برد.
دو نوع از رایج‌ترین انواع لیزر عبارتند از:
- دی اکسید کربن (CO2)- این نوع لیزر برای درمان چین و چروک، جای زخم، زگیل و دیگر عارضه‌ها استفاده می‌شود.
- اربیوم- این نوع لیزر برای حذف چین و چروک و خطوط سطحی و نسبتاً عمیق صورت، دست‌ها، گردن و سینه استفاده می‌شود. لیزر اربیوم نسبت به لیزر دی اکسید کربن عوارض جانبی کمتری دارد.
عوارض لیزر
- ورم کردن
- احساس سوزش
- خارش
- باقی ماندن جای زخم
- مشکل تجمع رنگ‌دانه‌ها
- عفونت
- برآمدگی به علت انسداد غده‌های عرق
موارد کاربرد لیزر
- جای جوش
- جای زخم ناشی از عمل جراحی، بعد از عمل، تصادف و …
- خطوط کششی
- منافذ و سوراخ‌های بزرگ
- چین و چروک
- خال و لکه‌های ناشی از سن یا نور خورشید
- ملاسما / لکه‌های پوست صورت و دست (ماسک حاملگی)
- تغییر رنگ و تجمع رنگ‌دانه‌ها در بافت‌های پوست به صورت ناجور
- خطوط ریز دور چشم
- بافت نامنظم پوست
- کراتوز اکتینیک (ضایعات پیش از سرطان)
مزایای درمان با استفاده از لیزر فرکشنال چیست؟
- به پوست ظاهری صاف‌تر و تازه‌تر می‌دهد.
- بافت و رنگ پوست را بهبود می‌بخشد.
- چین و چروک اطراف چشم‌ها و لب‌ها را کاهش می‌دهد.
- ظاهر جای جوش و جای عمل جراحی را بهبود می‌بخشد.
- ضایعات پوستی ناخواسته مانند برآمدگی‌ها و توده‌ها را از بین می‌برد.
- تجمع رنگ‌دانه‌های پوستی را کاهش می‌دهد.
لیزر فرکشنال چگونه کار می‌کند؟
برخلاف دیگر لیزرها، لیزر فرکشنال به طور دقیق هزاران نقطه میکروسکوپی و ریز پوست را با استفاده از یک پرتو لیزری دقیق مورد هدف قرار می‌دهد؛ این پرتو لیزری به عمق پوست، جایی که آسیب در آنجا آغاز شده نفوذ می‌کند. این نوع درمان توانایی ترمیم بدن را تحریک می‌کند تا پوست آسیب‌دیده را با یک پوست سالم و جدید جایگزین کند. این تکنولوژی منحصر به فرد تنها سلول‌های آسیب‌دیده را مورد هدف قرار می‌دهد و سلول‌های سالم پوست را دست‌نخورده باقی می‌گذارد تا فرایند ترمیم و بهبودی را تحریک کند. این روش درمانی در مقایسه با روش درمانی بازسازی کل صورت، به دوره نقاهت و زمان استراحت کمتری نیاز دارد.
پس از روش درمانی لیزر فرکشنال چه اتفاقی می‌افتد؟
بلافاصله بعد از اینکه درمان اولیه کامل شد، سطح پوست شما نرم‌تر می‌شود، روشن‌تر به نظر می‌رسد و رنگ آن هموارتر شود. نتایج پیشرفته و نهایی در طول ۳ تا ۶ ماه بعد آشکار می‌شود، هنگامی که لایه‌های عمیق‌تر پوست بهبودی کامل یافتند.
من به چند جلسه درمان با لیزر فرکشنال نیاز دارم؟
تعداد جلسه درمانی که شما برای به دست آوردن نتایج مطلوب نیاز خواهید داشت به نوع پوست شما، نوع بیماری پوستی که تحت درمان قرار گرفته و واکنش پوست شما به درمان بستگی دارد.
